Trombocytopathieën zijn aandoeningen die de bloedplaatjesfunctie
aantasten. Vaak betekent dit dat ze erfelijk en genetisch bepaald zijn.
Veel van deze aandoeningen komen door hun genetische oorzaak alleen bij
zeer specifieke rassen voor. Soms zijn er genetische tests beschikbaar
om fokkers te helpen voorkomen dat deze aandoeningen worden doorgegeven.
Ze zijn echter vaak niet te genezen.
Trombocytopathieën komen veel minder vaak voor dan verworven
trombocytenaandoeningen, hoewel de twee niet met elkaar verward moeten
worden. Verworven aandoeningen zijn niet aanwezig bij de geboorte en
worden in plaats daarvan ergens in het leven van de hond “verworven”.
Deze zijn meestal niet genetisch en kunnen soms worden genezen,
afhankelijk van wat de onderliggende oorzaak is.
Er is ook een nauw verwante reeks aandoeningen die het aantal
bloedplaatjes beïnvloedt, die vaak dezelfde symptomen heeft en in
dezelfde categorie wordt ondergebracht – ook al zijn het technisch
gezien geen trombocytopathieën.
In dit artikel bekijken we de trombocytopathieën die vaak voorkomen
bij honden, en ook enkele aangeboren aandoeningen die specifiek van
invloed zijn op het aantal bloedplaatjes.
Erfelijke
Macrothrombocytopenie
Deze ziekte komt specifiek voor bij Cavalier King Charles Spaniels.
Het is een genetische aandoening van de bloedplaatjes die bij ongeveer
50% van alle honden van dit ras voorkomt. Over het algemeen is deze
aandoening echter goedaardig en veroorzaakt zij geen problemen voor de
hond. Er is geen verband met geslacht, leeftijd, vachtkleur, of enige
andere identificeerbare marker. Deze aandoening wordt vaak ontdekt
tijdens andere bloedonderzoeken, maar vormt meestal geen groot risico
voor de hond.
In plaats daarvan kan het verminderde aantal bloedplaatjes bij het
bloedonderzoek verontrustend zijn en de dierenarts ertoe aanzetten naar
een andere oorzaak te zoeken. Meestal leidt dit tot een reeks testen die
normaal terugkomen. Dit kan verontrustend en duur zijn voor
hondeneigenaars. Uiteindelijk wordt de hond gediagnosticeerd met deze
goedaardige aandoening.
Er bestaat geen behandeling voor deze aandoening, maar uw hond heeft
er ook geen nodig, aangezien er geen nadelen aan deze ziekte verbonden
zijn.
Cyclische Hematopoiese
Cyclic Hematopoiesis treft alleen Gray Collie honden. Deze ziekte is
recessief, dus beide ouders moeten drager zijn om de ziekte aan de pups
door te geven. Deze honden ontwikkelen neutropenie, wat betekent dat ze
een laag gehalte neutrofielen in hun bloed hebben. Deze helpen bij het
coördineren van de ontstekingsreactie tegen ziekteverwekkers en zijn een
type witte bloedcel. Zonder deze cellen is het lichaam vatbaarder voor
infecties en kunnen infecties moeilijker worden bestreden.
Bij deze specifieke aandoening komen de lagere niveaus van
neutrofielen om de 10 tot 14 dagen voor – niet de hele tijd. De
symptomen van deze ziekte blijven ongeveer 2 tot 4 dagen aanwezig.
Daarna verdwijnen ze als de neutrofielen zich herstellen en weer in het
bloed gaan circuleren.
Dit wordt ook wel het “grijze collie” syndroom genoemd, omdat het
alleen voorkomt bij collies die grijs zijn. Deze puppies krijgen een
zilveren vacht en groeien vaak minder goed dan hun nestgenoten. Ze
kunnen ook zwak worden en achterlopen in hun ontwikkeling. De dood
treedt meestal op binnen 2 tot 3 jaar, meestal als gevolg van een
infectie die het lichaam niet kan afweren.
Symptomen
Aangetaste pups zijn gemakkelijk te herkennen omdat ze een opvallende
grijze vacht hebben, waardoor ze zich van hun nestgenoten onderscheiden.
De pups ontwikkelen zich niet goed en beginnen tekenen van zwakte te
vertonen. Als ze ongeveer 8 tot 12 weken oud zijn, beginnen de symptomen
om de 10 tot 14 dagen te verschijnen.
Meestal zijn deze symptomen het gevolg van een infectie die de hond
niet kan afweren. Koorts, diarree, gewrichtspijn, gebrek aan eetlust,
lusteloosheid en soortgelijke symptomen komen vaak voor. Terugkerende
bacteriële infecties komen vaak voor en zullen om de twee weken of zo
weer de kop opsteken.
Uiteindelijk zal de hond ergere symptomen ontwikkelen, meestal
veroorzaakt door terugkerende infecties. Bloedarmoede, longontsteking,
leverfalen en nierfalen zullen waarschijnlijk optreden als de hond
ongeveer 2 tot 3 jaar oud is. Vroegtijdige dood komt vaak voor.
Oorzaak
Gelukkig is deze ziekte zwaar bestudeerd, zodat de onderliggende
oorzaak is vastgesteld. Hematopoiese is het proces dat nieuwe
bloedcellen vormt in het beenmerg. Deze ziekte veroorzaakt een
verstoring in dit proces ongeveer elke twee weken. Dit wordt
waarschijnlijk veroorzaakt door een verstoring in de stamcellen, die de
bloedcellen aanmaken. Hierdoor schommelen de hoeveelheden van bepaalde
cellen in de bloedbaan.
Wanneer de neutrofielen een lager niveau bereiken, ontwikkelt de hond
vaak symptomen van een infectie, omdat de hond niet in staat is
infecties te bestrijden. Een laag gehalte aan bloedplaatjes kan
bloedingsproblemen veroorzaken, maar deze symptomen doen zich meestal
pas voor als de hond een wond heeft.
Studies hebben aangetoond dat deze ziekte wordt veroorzaakt door een
recessief gen. Beide ouders moeten dit gen aan hun pups doorgeven om dit
probleem te veroorzaken. Dragers vertonen geen symptomen. Zij kunnen het
gen echter wel doorgeven.
Diagnose
De diagnose van deze ziekte wordt meestal gesteld wanneer de hond nog
heel jong is. Meestal, als de pup een opvallende grijze vacht en een
gebrek aan groei vertoont, volgt de diagnose snel. Er kan bloedonderzoek
worden gedaan om de schommelingen in het aantal bloedcellen te meten.
Het kan nodig zijn het bloedbeeld gedurende twee weken om de paar dagen
te controleren om de daling van het neutrofielengehalte vast te
stellen.
Sommige dierenartsen kunnen dit deel echter overslaan als zij het
gevoel hebben dat de pup duidelijk door de ziekte is aangetast.
Behandeling
De behandeling is meestal ondersteunend van aard. De hond kan
regelmatig antibiotica toegediend krijgen tijdens perioden van lage
neutrofiele niveaus. Dit kan hen helpen langer te overleven met hun
aangetast immuunsysteem.
Zonder deze behandeling sterven pups meestal binnen zes maanden,
meestal als gevolg van een infectie waartegen zij zich niet konden
verweren. Zeer bloedarme honden kunnen uitgebreide bloedtransfusies
nodig hebben.
Soms wordt gentherapie voorgeschreven. Hierbij worden injecties
toegediend die de productie van neutrofielen kunnen verhogen. Andere
geneesmiddelen kunnen een soortgelijk effect hebben en kunnen in
combinatie met andere behandelingen worden gebruikt.
De enige remedie voor deze ziekte is een beenmergtransplantatie van
een gezonde hond, bij voorkeur een nestgenoot. Dit is echter extreem
duur.
Preventie
De enige manier om deze ziekte te voorkomen is ervoor te zorgen dat
niet met dragers wordt gefokt, omdat er een kans bestaat dat hun pups
twee van de aangetaste genen erven. Er zijn DNA-tests beschikbaar om
vóór het fokken na te gaan of beide ouders geen drager zijn. De stamboom
van elke hond moet worden bijgewerkt naarmate het testen wordt
uitgevoerd. De enige manier waarop een puppy besmet zou kunnen raken, is
dus door onverantwoord fokken.
Honden die drager zijn van het gen moeten waarschijnlijk uit de
fokdierenpopulatie worden verwijderd om verdere uitbraken van deze
ziekte te voorkomen. Uiteindelijk kan deze ziekte met zorgvuldig fokken
niet meer voorkomen.
Von Willebrand Ziekte
Dit is de meest voorkomende erfelijke bloedingsstoornis bij honden.
Het wordt gekenmerkt door een specifiek tekort aan het eiwit
bloedplaatjes dat zich aan andere bloedplaatjes moet hechten om te
stollen. Zonder dit eiwit heeft de hond wel bloedplaatjes, maar kunnen
ze hun werk niet doen.
Dit is een genetische aandoening. Daarom komt het het meest voor bij
specifieke rassen die drager lijken te zijn van de ziekte. Doberman
Pinschers worden het meest getroffen door deze ziekte, met 70% van de
honden die drager zijn van deze ziekte. Gelukkig vertonen de meeste
Doberman Pinschers niet echt symptomen van deze ziekte. Zij hebben
meestal een zeer milde vorm van de ziekte in vergelijking met andere
rassen.
Schotse Terriers en Shetland Sheepdogs worden ook aangetast, maar in
zeer milde mate. De Chesapeake Bay Retrievers en Schotse Terriers hebben
de meeste kans op een ernstige vorm van deze ziekte.
Symptomen
Veel honden met vWD vertonen nooit symptomen van deze ziekte. Anderen
kunnen willekeurig bloeden uit hun neus, blaas, en orale slijmvliezen.
Langdurige bloedingen komen soms voor nadat de honden een wond hebben
opgelopen. Dit kan ook optreden na een operatie. Soms wordt geen
afwijking opgemerkt totdat de hond een operatie ondergaat, die vaak
sterilisatie of sterilisatie is.
De belangrijkste symptomen van deze ziekte zijn overmatige
bloedingen, die kunnen optreden met of zonder een duidelijk trauma.
Diagnose
Deze aandoening wordt meestal gediagnosticeerd met een buccale
mucosale screening in het kantoor van de dierenarts. Als de hond tijdens
deze test overmatig bloedt, kan dit de dierenarts doen vermoeden dat er
een stollingsstoornis aan de hand is, vooral als het ras een bekend
risico vormt.
Als de uitslag van deze test positief is, zal de dierenarts vaak
vragen om een bloedonderzoek om de precieze hoeveelheid van Willebrand
factor te bepalen, die nauwkeurig kan worden bepaald met
laboratoriumtests. Als de uitslag van dit onderzoek positief
is, is de diagnose van de ziekte gesteld.
Sommige honden vertonen pas op latere leeftijd symptomen, dus een
negatief resultaat bij een vroege test betekent niet noodzakelijk dat de
hond niet besmet is. Sommige honden kunnen meerdere keren worden getest
voordat de test positief terugkomt.
Vermindering
van het risico van een hond
Er zijn verschillende voorzorgsmaatregelen die kunnen worden genomen
om het algemene risico op bloedingen bij honden met deze ziekte te
verminderen. Zo kunnen bepaalde medicijnen het aantal of de functie van
de bloedplaatjes beïnvloeden, waardoor het bloeden voor de getroffen
hond kan verergeren. Soms is aangetoond dat medicatie het bloeden bij
mensen met deze ziekte doet toenemen, maar niet bij honden. Voordat deze
medicijnen worden voorgeschreven, moeten de risico’s en de voordelen
worden beoordeeld. Soms heeft de hond deze potentieel gevaarlijke
medicijnen gewoon nodig.
Bij mensen is aangetoond dat emotionele stress complicaties en
bloedingen kan veroorzaken. Bij honden is dit natuurlijk moeilijk vast
te stellen. Toch kunt u overwegen uw levensstijl stressvrij te houden en
voorzichtig te zijn met mogelijk stressvolle gebeurtenissen, zoals
feestjes en reizen. Houd uw hond in de gaten als een van deze
stressvolle gebeurtenissen zich voordoet.
Behandeling
In een noodsituatie kan een bloedtransfusie nodig zijn om een
bloedende patiënt te stabiliseren, omdat de bloedplaatjes in het
getransfundeerde bloed niet aangetast zullen zijn. Soms, als het bloed
specifiek is ingezameld voor honden met vWD, kan de donerende hond
worden behandeld met een medicijn dat het niveau van de van Willebrand
factor in hun bloed verhoogt, wat de ontvangende hond verder kan
helpen.
Sommige honden met vWD kunnen medicijnen krijgen die de hoeveelheid
van Willebrand factor in hun bloed verhogen. Het succes hiervan varieert
echter sterk. Sommige honden hebben nauwelijks last van deze medicijnen,
terwijl het voor anderen voldoende kan zijn. Het wordt echter niet
aanbevolen om deze medicijnen regelmatig te gebruiken, omdat ze niet
zijn onderzocht op langdurig gebruik en omdat ze vaak duur zijn.
Canine trombopathie
Deze aandoening is vastgesteld bij Basset Hounds. De vererving is
ingewikkeld, maar het is recessief. Beide ouders moeten het gen
doorgeven voor de puppies getroffen worden. Deze honden hebben vaak veel
van dezelfde symptomen als honden met vWD. Ze hebben echter een normaal
aantal bloedplaatjes en van Willebrand factor.
Om deze ziekte te diagnosticeren is een gespecialiseerd
bloedplaatjesfunctie-onderzoek nodig. Omdat deze ziekte het duidelijkst
bij Basset Hounds voorkomt, wordt ze bij andere rassen meestal pas
overwogen als alle andere mogelijke ziekten zijn onderzocht.
Glanzmann Thrombasthenia
Glanzmann Thrombasthenia is een ziekte die de aggregatie van
bloedplaatjes aantast. Hierdoor kan de hond niet goed stollen, wat kan
leiden tot overmatig bloeden. Bloedplaatjes moeten “aggregeren” (oftewel
aan elkaar plakken) om te kunnen stollen. Honden met deze ziekte kunnen
dit niet goed.
Dit leidt tot gemakkelijke blauwe plekken, overmatig bloeden uit het
tandvlees en uit de nagel snel na het knippen van de nagels. Dit is een
moeilijke ziekte om te diagnosticeren, omdat ze niet noodzakelijk
symptomen vertonen tot ze gewond zijn. Honden kunnen een hele tijd
meegaan voordat ze gediagnosticeerd worden – ze kunnen gewoon niet in
staat zijn om overmatig te bloeden.
Genetische tests kunnen worden uitgevoerd om deze ziekte te
diagnosticeren en te voorkomen dat twee dragers met elkaar fokken.
Preventie is de sleutel bij deze ziekte. U moet de kans op bloedingen
bij uw hond verkleinen en uw dierenarts inlichten voordat hij een
operatie ondergaat.
Laatste gedachten
Trombocytopathieën variëren van volkomen goedaardig tot zeer ernstig.
Veel van deze aandoeningen zijn genetisch en kunnen niet worden genezen.
Vele komen alleen bij bepaalde rassen voor, maar enkele zijn zeer
wijdverbreid. vWD is een van de meest voorkomende, hoewel de ernst ervan
kan variëren. Niet alle honden met het gen hebben de ziekte, hoewel ze
technisch gezien wel de ziekte hebben.
Samenwerking met uw dierenarts is essentieel voor elke hond met een
bloedingsstoornis. Er zijn verschillende behandelingen beschikbaar,
afhankelijk van de specifieke ziekte van de hond.
Verwante Gelezen:
- Gezondheidstips en -routines voor honden
- 22 gezondste hondenrassen (met foto’s)
: ErikaWittlieb,