Paarden zijn van vitaal belang geweest voor de meeste adellijke
samenlevingen, maar geen enkele kan tippen aan het oude Griekenland,
waar deze paarden op gelijke voet stonden met de goden. De Grieken
vereerden paarden als symbolen van rijkdom, macht en status.
De Griekse kunst uit de oudheid illustreert rijkelijk de aanwezigheid
en betekenis van paarden in vele facetten van het leven – strijd,
wagenrennen, sport, jacht, en zelfs mythe.
Jammer genoeg is Griekenland vandaag de dag niet de thuishaven van
een grote verscheidenheid aan paardenrassen, gezien zijn rijke
geschiedenis. Het moderne Griekenland telt nog slechts acht overgebleven
paardenrassen. Deze paarden doen echter nog steeds denken aan de
vroegere katachtigen van de regio, levendig in hun zware botten en dikke
spieren.
1. Andravida
Het Andravida paard is ook bekend onder de naam Eleia of Ilia en is
een zeldzame lichte trekpaardensoort afkomstig uit de streek van Ilia in
Griekenland.
De Atheners gebruikten de voorouders van dit ras als cavaleriepaarden
in de 4e eeuw v.C., vooral omdat ze slim, moedig en niet veeleisend
waren. De Grieken gebruikten deze grote, stevige en robuuste paarden ook
voor oorlogsvoering in de 7e eeuw.
Toen ze bekender werden voor het vervoer en het vervoeren van
goederen, verrijkten fokkers ze met Arabisch bloed om het ras te
verfijnen tot een lichter ras in de 13e-15e eeuw. Pas in het begin van
de 20e eeuw ontwikkelde zich de moderne Andravida na kruising van het
Anglo-Normandische ras met de plaatselijke rassen van Ilia en de
Nonius-hengsten.
Het ras begon echter af te nemen en was bijna uitgestorven tot 1990,
toen een Andravida-stoeterij bijna 50 gezonde hengstveulens fokte en zo
het ras voor uitsterven behoedde. Het paardenras werd in 1995 voor het
eerst opgenomen in het officiële stamboek, hoewel de aantallen vandaag
laag zijn.
- Kenmerken – Gewoonlijk heeft het paardenras een
gemiddelde hoogte van 14-16 handen (56-64 inches). Het is groot en
stevig, met een duidelijk hoofd, een diepe en mannelijke borst, en
gedrongen, robuuste benen. - Kleuren – Zwart, bruin, kastanje, bay, rood-roan,
en palomino
2. Arravani
De vroege Grieken gebruikten het Arravani-paardenras voor
landbouwwerkzaamheden en vervoer, waardoor het een multifunctioneel dier
werd.
Dit paardachtige ras ontstond in 1000 v.C. na een kruising van
Dorische pony’s en Thessalische paarden in Peloponnesos,
Zuid-Griekenland. Daarna bereikten Romeinse paarden Griekenland rond 146
v. Chr. en beïnvloedden de Arravani-stam om een taai, zelfverzekerd ras
met een geweldig temperament te produceren.
Helaas leidde de industriële revolutie in Griekenland tot
modernisering en de invoering van motorvoertuigen, waardoor deze
paardachtigen in verval raakten. Naast het verlies van hun plaats als
transport- en landbouwdieren, leidde de export naar Italië voor het
vlees tot een verdere vermindering van hun aantal.
Dit ras wordt met uitsterven bedreigd: er zijn nog maar bijna 200 à
300 Arravanis in de wereld.
- Kenmerken – De Arravani heeft een Arabische invloed
die hem zijn verfijnde elegantie geeft. Hij heeft een hoogte van
12,3-14,6 handen (130cm-150cm), een klein hoofd, krachtige ogen, een
hoog aangezette hals, kleine hoeven, en weelderige manen en staart. - Kleuren – Zwart, bruin
3. Kretenzisch
Het Kretenzische paard (Messara Horse) is een licht trekpaard dat
voorkomt op het eiland Kreta voor de kust van Griekenland. Het is een
paard van het bergtype dat al meer dan 1000 jaar geleden op Kreta
voorkwam.
De hedendaagse Kretenzische soorten ontstonden nadat buitenlandse
Turks-Arabische hengsten op de vlakte van Messara werden gefokt met
inheemse merries van het bergtype. De Grieken gebruikten deze paarden
hoofdzakelijk voor de fokkerij om muilezels te produceren, voor het
vervoer en voor lichte landbouwwerkzaamheden.
Deze paarden begonnen tijdens de Eerste Wereldoorlog in aantal af te
nemen nadat zij naar Albanië waren overgebracht, waar de meeste
stierven. Het aantal Kretenzische paarden daalde van 6.000 in 1928 tot
bijna 80 dieren in de jaren negentig.
Een instandhoudingsprogramma begon pogingen om het ras nieuw leven in
te blazen in 1994, hetzelfde jaar dat het voor het eerst in het stamboek
werd opgenomen. Vandaag bestaan er nog maar ongeveer 100 Kretenzische
paardenrassen.
- Kenmerken – Net als hun Arabische voorouders zijn
ze elegant, hebben ze een natuurlijke gang, zijn ze comfortabel te
berijden en hebben ze een gemiddelde hoogte van 12,2-14 handen (50 inch
-56 inch). - Kleur – baai, bruin, zwart, en grijs
4. Peneia Pony
De Peneia pony is een zeldzaam paardenras afkomstig van de
Peloponnesos in Zuid-Griekenland. Peneia is een vertaling van
“schiereilandpony” en is ook bekend als Pinia, Panela, Pinela, of de
Elis.
De wortels van dit ras gaan terug tot de Pindos-rassen, voordat ze
werden gekruist met Anglo-Arabieren, Anglo-Normandische, en
Nonius-soorten. De oprichting van zijn stamboek vond plaats in 1995.
Volgens de statistieken van het Griekse Ministerie van Landbouw
bestonden er in 2002 slechts 231 merries en 69 hengsten. Peneia pony’s
kunnen als trekdier, sportdier, tentoonstellingsdier, lastdier en
fokdier worden ingezet.
- Kenmerken – Ze hebben een evenredig hoofd met een
convex uiterlijk, een goed aangezette hals, een brede borst, een korte
rug, een lange hals en gespierde, aflopende schouders. De kleine maar
stevige hoeven van de paarden geven hen echter een stramme natuurlijke
gang. - Kleuren – Zwart, vos, bruin, grijs, zwart
5. Pindos Pony
De Pindos is een robuuste, trefzekere paardachtige afkomstig uit de
Griekse bergstreken Thessalië en Epirus. Ze staan ook bekend als de
Thessalische pony en zijn van Aziatische afkomst.
De gehardheid en het grote uithoudingsvermogen van deze paarden maken
ze geschikt voor paardrijden, mennen en landbouw wanneer ze worden
gebruikt als last- en trekdier. Bovendien zijn ze beroemd voor het
fokken van muildieren. In 2002 waren er echter nog maar 464 merries en
81 Pindohengsten.
- Kenmerken – Pindos pony’s hebben een mollig maar
goed gevormd hoofd, een slanke nek, een korte en robuuste rug, met een
gemiddelde hoogte van 132 cm. Ze hoeven niet beslagen te worden dankzij
de smalle, boxy, en harde hoeven van het paard. - Kleur – Zwart, grijs, en bruin.
6. Skyros Pony
De Skyros-pony is een van de meest uitgestorven paarden ter wereld,
met wortels die teruggaan tot de Skyros-eilanden in het zuidoosten –
waar het zijn naam heeft gekregen. Hoewel de bloedlijn onbekend is,
heeft het ras eeuwenlang dienst gedaan als landbouw- en rijpaard tijdens
de zomerseizoenen.
Skyros pony’s zijn ook de kleinste Griekse ponyrassen en hebben
meestal een pittig maar sociaal temperament en meer minipaardachtige
kenmerken dan andere pony’s. Ze zijn ook slim, vriendelijk en
krachtig.
Helaas ging het bergafwaarts met deze paarden na de opkomst van het
vervoer en de mechanisatie van de landbouw. In 2009 leefden er nog
slechts 220 Skyros in Griekenland.
Aangezien zij met uitsterven worden bedreigd, hebben verenigingen
zoals de Skyrian Horse Society en Skyros Island Horse Trust de
instandhouding, het fokken en de educatie opgevoerd in een poging om hun
bloedlijn te herstellen en te beschermen.
- Kenmerken – De Skyros pony is een klein gebouwd ras
van slechts 9,1-11 handen (92 cm-112 cm). Ze hebben een groot en mooi
hoofd, een korte nek, een platte borst, een rechte rug en lange, dikke
manen. Ze hebben ook slanke, gezonde en pezige benen, een laag
aangezette staart, kleine, compacte, en stevige hoeven die niet beslagen
hoeven te worden. - Kleur – Dun, grijs, en bruin
7. Zante
De Zante paarden komen van de Zante eilanden in Griekenland en zijn
het resultaat van het kruisen van Griekse paarden met Anglo-Arabische
hengsten.
Ze staan 1,44-1,55 m en zijn vaak zwart. Dit paardenras is ook bekend
als het Zakynthische paard. Het behoort echter tot de
niet-geregistreerde Griekse paardenrassen.
8. Rodope Pony
De Rodope ponyrassen behoren tot de zeldzame en niet-geregistreerde
Griekse paarden. Dit oude Griekse ras vindt zijn oorsprong in het
Rhodopegebergte in Thracië, Griekenland.
De soort is ongeveer 1,35 m hoog en heeft een cilindrisch lichaam.
Het ras komt voor in de kleuren roan grey, bay en grey, met patronen op
het hoofd en de poten.
Gerelateerd lezen: 12 grijze paardenrassen
Samenvatting
De oude Grieken zagen paarden als veel meer dan gewone dieren. Zij
koesterden de paardachtigen, gebruikten ze als een bron van dagelijkse
ontspanning en een maatstaf voor rijkdom.
Helaas worden de Griekse paarden met uitsterven bedreigd als gevolg
van de veranderende economie van Griekenland en een genetisch knelpunt
veroorzaakt door kruisingen. Gelukkig werken verenigingen hard aan
voorlichting en pleitbezorging voor het behoud van deze bedreigde
diersoort.
: Peter Maerky,